Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010

Γελωτοποιοί: Η Νέα Άρχουσα Τάξη

Στη χώρα μας, τα τελευταία…τρεις χιλιάδες χρόνια, έχουν υπάρξει πολλές εναλλαγές όσον αφορά στο ποια είναι σε κάθε περίοδο η άρχουσα τάξη. Πολλές από αυτές σίγουρα τις αγνοούμε, τις σημαντικότερες όμως πιστεύω τις γνωρίζουμε, ακόμα και αν έχουμε επιλέξει να παρασυρθούμε από την νεοελληνική και νεοφιλελεύθερη τάση του να είμαστε ανιστόρητοι.

Με τον όρο «άρχουσα τάξη», δεν αναφέρομαι απαραίτητα σε θέματα καταγωγής, οικονομικής δύναμης ή πολιτικής θέσης. Για εμένα άρχουσα τάξη, είναι αυτή η οποία καθορίζει κάθε φορά την ταυτότητά μας, είναι η ομάδα ανθρώπων στη οποία στρεφόμαστε κάθε φορά για να μας πει ποιοι είμαστε, -ή ποιοι δεν είμαστε-, η ομάδα που η συνείδησή μας, συλλογικά και ατομικά, εμπιστεύεται για να μάθει την αλήθεια• και βάσει αυτής να τοποθετηθεί και ως εκ τούτου να δράσει. Ίσως παραθέτοντας μερικά παραδείγματα, να ταυτοποιήσω αυτές τις ομάδες ιστορικά, στο πλαίσιο που οι γνώσεις μου –και η άποψή μου φυσικά- μου επιτρέπουν.

Ο αρχαιότερος Έλληνας, για τον οποίο έχουμε επαρκή στοιχεία όσον αφορά στη ζωή και στη δραστηριότητά του, είναι ο Όμηρος, ο οποίος έζησε μεταξύ 800 και 700 π.Χ. και ο οποίος έγραψε την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, δύο έργα τα οποία μέχρι σήμερα αποτελούν ορόσημο πολιτισμού, λογοτεχνίας, σοφίας αλλά και επιδεικνύουν την ανδρεία, την επιμονή και τη δημιουργικότητα των Ελλήνων.

Ο επόμενος Έλληνας, ο οποίος πιστεύω πως διαμόρφωσε μία εποχή, ήταν ο Περικλής, μέσα από την ηγεσία του οποίου αναπτύχθηκαν πολιτικά συστήματα, κουλτούρα, εμπόριο, αρχιτεκτονική και άλλα. Ο Περικλής έζησε περίπου το 450 π.Χ.

Έχουμε λοιπόν μέχρι τώρα, στον πρώτο μισό αιώνα της ιστορικής μας αναδρομής, έναν ιστορικό-συγγραφέα και έναν πολιτικό. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μεσουράνησαν και τρεις ακόμα ομάδες ανθρώπων: Οι στρατιωτικοί και αναφέρω ενδεικτικά τους Θεμιστοκλή, Ξενοφώντα και Αλκιβιάδη. Οι ρήτορες, και αναφέρω ενδεικτικά τους Σόλωνα, Δημοσθένη και Λυσία. Οι φιλόσοφοι, και αναφέρω ενδεικτικά τους Πλάτωνα, Σωκράτη και Αριστοτέλη. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλοί από τους προαναφερόμενους, συνδύαζαν δύο, τρεις ή και περισσότερες ιδιότητες. Έτσι πολλοί πρόγονοί μας υπήρξαν πολιτικοί, στρατιωτικοί και ρήτορες ταυτόχρονα.

Κάνοντας ένα τεράστιο άλμα στο χρόνο, και προσπερνώντας τον Μέγα Αλέξανδρο και τα χρόνια όπου μεσουρανούσε η Ρώμη (εμπνευσμένη πάντα από την αρχαία Ελλάδα), φτάνουμε στον Μέγα Κωνσταντίνο, (274 μ.Χ) ο οποίος προώθησε την ανεξιθρησκεία αλλά και εκκίνησε την ιστορία του Ορθόδοξου Χριστιανισμού, στη σύνοδο της Νίκαιας. Συνεχίζοντας, μπορούμε να αναφερθούμε εκτενώς στα χρόνια του Βυζάντιου και να μιλήσουμε για γενναίους στρατηλάτες όπως ο Ρωμανός Διογένης, καλλιτέχνες, έμπορους, κληρικούς και πολλούς άλλους, οι όποιοι κατάφεραν να διατηρήσουν μία αυτοκρατορία για πάνω από χίλια χρόνια (306-1453). Όποια αντίρρηση και να έχει οποιοσδήποτε και όσο αμφιλεγόμενη και αν είναι αυτή η περίοδος, η οποία κλείνει με το γενναίο θάνατο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τα νούμερα μιλούν από μόνα τους.

Κάνουμε άλλο ένα βήμα στο χρόνο, λόγω τουρκοκρατίας και φτάνουμε στο 1821, την εποχή της λεβεντιάς, του Κολοκοτρώνη, του Κανάρη, του Καραϊσκάκη, της Μπουμπουλίνας, του Διάκου, του Παπαφλέσσα και άλλων. Οι οπλαρχηγοί επαναστάτες είναι πέραν κάθε αμφιβολίας, δικαίως, η άρχουσα τάξη της περιόδου.

Ακολουθούν εκατό χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων το Ελληνικό έθνος υπερδιπλασιάζεται σε μέγεθος και επιρροή, και κύριος υπαίτιος για αυτό είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος (1863-1936), πολιτικός με δυναμική, φιλοδοξία και βλέψεις. Η καταστροφή της Σμύρνης φέρνει ένα κύμα από αξιόλογους ανθρώπους στην Ελλάδα. Μερικά χρόνια μετά, ακόμα και ο δικτάτορας Μεταξάς, συμβάλλει στην αξιοπρέπεια της χώρας μας με το γνωστό σε όλους «όχι». Ζέρβας και Βελουχιώτης, πολεμούν ο ένας τον άλλον ανδρεία στον εμφύλιο που φύτεψαν οι σύμμαχοι στη χώρα μας, και ασχέτως του ποιόν υποστηρίζει ο καθένας πολιτικά και ιστορικά, λίγοι αμφισβητούν πως οι δύο αυτοί οπλαρχηγοί πολέμησαν για ιδανικά στα οποία πίστεψαν και όχι για προσωπικό κέρδος.

Από τη λήξη του εμφυλίου και μετά, ακολούθησαν μεγάλες και τρανές μορφές σε πολλά επίπεδα, οι οποίες διαμόρφωσαν την εθνική μας ταυτότητα και την κοινή γνώμη. Μουσικοί και συνθέτες όπως οι Τσιτσάνης, Λοΐζος, Χατζηδάκης, Ξαρχάκος και άλλοι. Ποιητές όπως οι Καββαδίας και Λευτέρης Παπαδόπουλος. Γίγαντες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης. Πολιτικές μορφές όπως οι Λαμπράκης, Γεώργιος Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Η παραπάνω ελλιπής, αυθόρμητη και παντελώς άναρχη ιστορική αναδρομή, δεν έχει σκοπό να παρουσιάσει τους μεγάλους Έλληνες. Αυτό έχει γίνει ήδη, σε πλαίσιο πολύ πιο αποτελεσματικό από αυτό. Ο σκοπός της παραπάνω αναδρομής είναι να τραβήξουμε μία κλωστή και να συνδέσουμε όλους τους παραπάνω με ένα κοινό χαρακτηριστικό. Και το κοινό χαρακτηριστικό είναι πως όλοι, χωρίς καμία εξαίρεση, πρόσφεραν –καλώς ή κακώς- δραστικά, δραστήρια και δυναμικά θέτοντας τον εαυτό τους ως παράδειγμα προς μίμηση στους υπόλοιπους από εμάς. Και με αυτόν τον τρόπο, σηματοδότησαν την εποχή τους, αντικατοπτρίζοντας ή καθορίζοντας το λαϊκό αίσθημα και τη λαϊκή πράξη, δράση και ταυτότητα.

...και έτσι φτάνουμε στο γύρισμα του αιώνα. Μετά από την επανάσταση του life-style τη δεκαετία του 90, με ηγέτη τον κύριο Κωστόπουλο και θύματα δύο γενιές ψευτομαγκάκων, αποχαυνωμένων Ελλήνων, οι οποίοι δεν ήξεραν τι έπρεπε να πρώτο-κάνουν για να είναι «μοδάτοι» και “in”, ήρθαν κάποιοι άλλοι να μας αποτελειώσουν. Τα ηνία δεν κρατούν πλέον ούτε οι φιλόσοφοι, ούτε οι ρήτορες, ούτε οι στρατιωτικοί, ούτε καν οι πολιτικοί. Τα ηνία κρατούν πλέον οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι με ύφος δημόσιου κατήγορου, στήνουν δημόσιες δίκες σε οποιονδήποτε δεν πράττει όπως αυτοί θεωρούν σωστό. Δεν προσφέρουν πράξη, δράση ή ταυτότητα. Δεν κάνουν καν τη δουλειά τους, η οποία είναι να μεταφέρουν τις ειδήσεις. Παρά μόνο επεκτείνουν εκβιαστικά και παρασιτικά τη δύναμή τους.

Πολλοί από εμάς παρακολουθήσαμε την εξέλιξη αυτή με τρόμο. Ήμασταν βέβαιοι πως το σάπιο σύστημά μας δεν μπορούσε να γεννήσει, να εξελίξει ή να μεταλλάξει μία ακόμα πιο παρασιτική συνομοταξία ανθρώπων. Παρολαυτά τα καταφέραμε, αντικατοπτρίζοντας πλήρως την ταυτότητα του Νεοέλληνα σε ένα είδος το οποίο κρύβεται πίσω από το γυαλί της τηλεόρασης, χλευάζει τους πάντες (εκτός από τον εαυτό του και το είδος του), προσποιείται μεγαλεπήβολα πως γνωρίζει τα πάντα και γελοιοποιεί οτιδήποτε έχει να κάνει με εθνική ταυτότητα και περηφάνια, σαν να είναι κάτι ποταπό, ξεπερασμένο και οπισθοδρομικό.

Κυρίες και κύριοι, καλώς ήρθατε στην Ελλάδα του 2010, όπου η άρχουσα τάξη, η ομάδα των ανθρώπων που διαμορφώνει την κοινή γνώμη και αντικατοπτρίζει την ποιότητα και τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας και της κουλτούρας μας, είναι οι γελωτοποιοί. Αρβύλες, τσαντίρια, Θέμος και άλλοι, σας μαθαίνουν πώς να παρουσιάζεστε ως πιο έξυπνοι από όλους, χωρίς να χρειάζεται να δημιουργήσετε, να προσφέρετε, να σκεφτείτε ή να δράσετε με οποιονδήποτε τρόπο. Απλά κοροϊδέψτε αυτάρεσκα τους γύρω σας και με κάποιον τρόπο, η χώρα και εσείς όχι μόνο θα σωθείτε αλλά και θα προοδεύσετε. Νεοέλληνα, οι νέοι σου ηγέτες κατέφτασαν. Άντε στο καναπεδάκι σου τώρα με τον φραπέ σου, να τους δοξάσεις, να τραγουδήσεις μαζί τους και να γελάσετε μαζί για τα υπόλοιπα κορόιδα, που δεν κάνουν τίποτα για να πάει μπροστά αυτός ο τόπος!

Βασίλης Αντωνάς
Εφημερίδα Κηφισία 2010

6 σχόλια:

Nicholas Kondakis είπε...

Οι γελωτοποιοί (κάποιοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο), μέσα απο τη σάτιρα, περνάνε μηνύματα αντίδρασης σε ό,τι σάπιο (βλ. σύστημα) ή έστω ανούσιο (βλ. μοδάτο), υπάρχει γύρω μας. Δεν είναι ο ρόλος τους να γίνουν ούτε Θεοδωράκης, ούτε Περικλής. Προσφέρουν όμως έναυσμα ή έστω ενίσχυση σε άνθρώπους με διανόηση να δημιουργήσουν συλλογική συνείδηση μέσω της οποίας θα προέλθει η νέα τάξη πραγμάτων. Γελωτοποιοί όπως ο Michael Moore, για παράδειγμα προσφέρουν τέτοια τροφ'η για σκέψη και δημιοργική αναζήτηση ως προς το τι γίνεται γύρω μας.

Βασίλης Αντωνάς είπε...

Καλώς ήρθες αγαπητέ Νίκο και σε ευχαριστώ για τη συνεισφορά στο ιστολόγιό μου. Όπως πάντα όχι μόνο αποδεκτή αλλά και έγκυρη η γνώμη σου. Συμφωνώ, πως ο ρόλος τον γελωτοποιών δεν είναι να διαμορφώσουν κουλτούρες και συλλογικές συνειδήσεις, αλλά να συνεισφέρουν στη διαμόρφωσή τους. Το γεγονός πως στη χώρα μας είναι πλέον η φωνή που ακούμε κουνώντας συγκαταβατικά το κεφάλι, χειροκροτώντας, ταυτιζόμενοι αφιλτράριστα μαζί τους, είναι ενδεικτικό του ότι ο σκοπός που επιτελούν, είναι ακριβώς ο αντίθετος από αυτόν που θα έπρεπε. Από εκεί που θα έπρεπε να συνεισφέρουν στη βελτίωση του συστήματος, είναι πλέον το σύστημα. (Power corrupts; absolute power corrupts absolutely: Baron Acton). Και για αυτό (όπως και για πολλά άλλα) ευθύνη φέρουμε όλοι. Τα λέμε Τετάρτη.

Σοφία Χατζηδημητρίου είπε...

Όλα τα πράγματα χρειάζονται στις σωστές τους δόσεις. Και το γέλιο, λοιπόν, η σάτιρα, ο καυστικός σχολιασμός είναι απαραίτητα για την ενεργοποίηση ίσως κάποιας συλλογικότητας. Υπάρχει όμως παντελής απουσία δράσης ή προτροπής προς δράση από τους 'γελωτοποιούς'. Αν έχουν καταφέρει να είναι άρχουσα τάξη, γιατί δεν προτρέπουν σε μικρές έστω κοινωνικές κινητοποιήσεις; Γιατί ο κύριος 'τάδε' εξαιρετικός 'γελωτοποιός' δεν συνεργάζεται με ινστιτούτα καταναλωτών, για παράδειγμα, ώστε να κάνει συστάσεις για εμπάργκο σε υπερτιμημένα προϊόντα; Αν στην Μεγάλη Βρετανία - που δεν είναι καν υποδειγματικό ευρωπαϊκό κράτος - ανέβαινε ο φ.π.α. στα τρόφιμα και οι καταναλωτές διαπίστωναν πως οι επιχειρηματίες 'στρογγύλεψαν' την αύξηση προς τα πάνω, οι Βρετανοί δεν θα έτρωγαν ψωμί και γάλα για ένα μήνα!! Εμείς δεν έχουμε τέτοια συλλογικότητα. Έχει βράσει ο εγκέφαλός μας από την πολλή και ανούσια τηλεόραση, την προπαγάνδα που καταπίνουμε αμάσητη, από το συνεχές κουτούλημα σε τοίχους δίχως παράθυρα και από την απελπισία... οι 'γελωτοποιοί' την κάνουν κάποιες φορές πιο ανεκτή, ενώ μάλλον δεν θα έπρεπε. Είναι ένα τσιρώτο που πρέπει να βγάλουμε απ'την πληγή που ούτως ή άλλως σαπίζει. Με αφορμή τις πορείες για την δολοφονία του Αλέξη, να πω πως κουράστηκα να βλέπω σ'αυτή τη χώρα να μας κυβερνούν διαιρώντας μας. Κι ανιστόρητος να είσαι, το καταλαβαίνεις... πάλι αστυνομία εναντίον πολιτών και πολίτες εναντίον αστυνομίας. Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου. Δεν έχουμε αίσθηση του ότι είμαστε όλοι παιδιά της ίδιας μάνας, της Ελλάδας, και ότι έχουμε γονείς ανεπαρκείς, προβληματικούς, ελεγχόμενους, κομπάρσους; Έλεος!Τουλάχιστον ας κρατηθούμε ο ένας απ'τον άλλον - ας μην επιτρέπουμε τόσο εύκολα να μας διαιρούν! Δεν βοηθάει να τα βάζουμε άλλο μεταξύ μας! Δεν βλέπει η νεολαία πως η σχάση και η διάσπασή της επιτυγχάνονται στο απόλυτο; Πότε έκανε κανείς πορεία επειδή στο σχολείο δεν μαθαίνει γράμματα κι επειδή στο πανεπιστήμιο κερδίζονται πτυχία με σκονάκια; πότε έκανε κανείς πορεία για τους 'άγνωστους στρατιώτες' που δολοφονούνται από την κρατική ανεπάρκεια και αμέλεια καθημερινά, όπως ασθενείς με ανεπαρκή ιατρική φροντίδα, άστεγοι που καταπίνονται από σκουπιδιάρικα, ανάπηροι που κάνουν χρόνια να πάρουν βοήθημα απ'την πρόνοια και άλλοι πολλοί δίχως όνομα; Τρώμε τη στάχτη στα μάτια και πορευόμαστε τυφλοί, διχασμένοι, χαμένοι και κυρίως μόνοι. Παντελώς μόνοι. Κιόταν πονάει πολύ η μοναξιά, παίρνουμε λίγη μορφίνη 'γέλωτα' κι έτσι ζούμε εμείς καλά και οι 'φαρμακευτικές' ακόμα καλύτερα!!

Βασίλης Αντωνάς είπε...

Σοφία σε ευχαριστώ για τις απόψεις σου…αυτή η έννοια που μοιράζεσαι τελευταία, όσον αφορά στο πως μας ελέγχουν διαιρώντας μας, μπορεί να υπάρξει πολύ διαφωτιστική, ιστορικά, κοινωνικά, πολιτικά, εταιρικά και ατομικά. Σε ευχαριστώ για αυτό, με έχει ήδη ενημερώσει επαγγελματικά.

Ανώνυμος είπε...

Οι αρβύλες μας κάνουν να γελάμε. Καλά κάνουν, αυτή είναι η δουλειά τους. Και ο Αριστοφάνης το ίδιο έκανε.
Όμως λίγη ελπίδα σε αυτόν τον τόπο ποιός θα δώσει;

Βασίλης Αντωνάς είπε...

Αν κάνουμε ένα διάλλειμα από το να αλληλο-κοροϊδευόμαστε και να αντιπολιτευόμαστε (βλέπε προηγούμενο άρθρο «Το Θράσος του Αντί-πολιτεύεστε»), ελπίζοντας πως κάποιος θα αναλάβει την ευθύνη (έχοντας του τη στημένη στη γωνία φυσικά), ίσως να είμαστε εμείς αυτοί έχουμε πλέον υποχρέωση να δώσουμε ελπίδα.
Να σημειωθεί πως ο Αριστοφάνης, έζησε την εποχή του Περικλή…όταν τα περισσότερα πράγματα πηγαίνουν σωστά σε ένα κράτος, ευχαρίστως να δώσουμε το χρόνο σε κάποιον να μας ψυχαγωγήσει διακωμωδώντας τα υπόλοιπα…με χιούμορ έξυπνο και όχι με κοπτοραπτικές Γκαιμπελικές μεθόδους και επιλεγμένους στόχους…μασήστε την τροφή σας κυρίες και κύριοι!