Βρέθηκα χθες βράδυ μετά από πολύ καιρό σε ένα από τα πολλά κέντρα διασκεδάσεως της πρωτεύουσας για να ακούσω δύο σημαντικές Ελληνίδες ερμηνεύτριες, την Ελευθερία Αρβανιτάκη και τη Δήμητρα Γαλάνη. Ευτυχώς ή δυστυχώς το μικρόβιο του παρατηρητή της ανθρώπινης συμπεριφοράς με συντροφεύει παντού και έτσι δεν μπόρεσα να μην ξεχωρίσω το πάθος και τον ενθουσιασμό που επιφέρουν τα ακούσματα παλιών δημιουργών, όπως ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ο Άκης Πάνου και ο Βασίλης Τσιτσάνης. Δυνατό συναίσθημα επικρατούσε και στη μελοποιημένη ποίηση του Καρυωτάκη και του Ελύτη, και αυτό με έκανε να αναρωτηθώ αν η ψυχή του Έλληνα τελικά νοσταλγεί. Και δε νοιώθω την ανάγκη να αποσαφηνίσω τί είναι αυτό για το οποίο νοσταλγεί, μια και η σύνθεση της λέξης νοσταλγία (νόστος εστί επιστροφή στη ρίζα και άλγος εστί πόνος) πιστεύω υπερκαλύπτει τυχόν ερωτηματικά ως προς τη φύση της αναζήτησής μας.
Χωρίς να επιθυμώ να ακουστώ σαν ένας οπισθοδρομικός και ανικανοποίητος δεινόσαυρος και χωρίς να ακυρώνω την ψευδαίσθηση του ανθρώπου που πάντα υπαγορεύει πως το παρελθόν και το μέλλον πάντα ήταν και θα είναι καλύτερα από το παρόν, η αποχαύνωση και η «προβατοποίηση» της σημερινής Ελληνικής κοινωνίας, έχει φτάσει πλέον σε σημείο ανησυχητικό. Ένα μέλος της χθεσινής παρέας εύστοχα παρατήρησε, «Παθιαζόμαστε με τα παθήματα, τα επιτεύγματα και τις ιστορίες των πατεράδων μας». Αυτό το σχόλιο μου έδωσε και το έναυσμα για το σημερινό άρθρο, αλλά και με προσκάλεσε να αναλογιστώ και να αξιολογήσω την πορεία του έθνους μας τα τελευταία χρόνια. Με θλίψη διαπίστωσα πως το κύμα της παγκοσμιοποίησης μας έχει αφήσει ακυβέρνητα θηράματα στις ορέξεις του εκάστοτε δυνατού ρυθμιστή. Ως αποτέλεσμα έχουμε καταφέρει να αποτύχουμε στο να αναπτύξουμε και να εξελίξουμε μια εθνική ταυτότητα δυναμική και άξια να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής.
Αυτό όμως το οποίο έχουμε αφομοιώσει ευλαβικά και με ακρίβεια είναι η Δυτική πολιτική ορθότητα· ή μάλλον, για να είμαι πιο ακριβής, μερικές από τις πολλές και λιγότερο αποτελεσματικές μορφές της. Ως εκ τούτου, συγκαλύπτουμε τη δειλία να υπερασπιστούμε την Ελλάδα πίσω από την πολιτικά ορθή έννοια της παγκόσμιας ειρήνης· κρύβουμε την ανικανότητα να αναλάβουμε τις προσωπικές μας ευθύνες πίσω από πολιτικά ορθές έννοιες όπως ο φεμινισμός, η ισότητα, και η ελευθερία· κρύβουμε την τεμπελιά μας πίσω από την πολιτικά ορθή έννοια της απεργίας· κρύβουμε την ανικανότητά μας να παρέμβουμε, να ενεργοποιηθούμε και να αλλάξουμε την πορεία ολέθρου που διαγράφεται πίσω από την κενή και άτοπη διαμαρτυρία μας, την αντιπολίτευσή μας, που έχουμε αναγάγει πλέον σε επιστήμη.
Και έτσι, δικαιωμένοι από την πολιτική ορθότητα, περήφανοι για τη διαμαρτυρία μας και ασφαλείς –έστω και προσωρινά– από τους ενδοψυχικούς και πραγματικούς εχθρούς μας, ασπαζόμαστε το νεοφιλελευθερισμό της Δύσης (αλλά όχι και την παραγωγικότητα ή δημιουργικότητά της) και μαζευόμαστε τα βραδιά τραγουδώντας άσματα μιας άλλης εποχής.
Χωρίς να επιθυμώ να ακουστώ σαν ένας οπισθοδρομικός και ανικανοποίητος δεινόσαυρος και χωρίς να ακυρώνω την ψευδαίσθηση του ανθρώπου που πάντα υπαγορεύει πως το παρελθόν και το μέλλον πάντα ήταν και θα είναι καλύτερα από το παρόν, η αποχαύνωση και η «προβατοποίηση» της σημερινής Ελληνικής κοινωνίας, έχει φτάσει πλέον σε σημείο ανησυχητικό. Ένα μέλος της χθεσινής παρέας εύστοχα παρατήρησε, «Παθιαζόμαστε με τα παθήματα, τα επιτεύγματα και τις ιστορίες των πατεράδων μας». Αυτό το σχόλιο μου έδωσε και το έναυσμα για το σημερινό άρθρο, αλλά και με προσκάλεσε να αναλογιστώ και να αξιολογήσω την πορεία του έθνους μας τα τελευταία χρόνια. Με θλίψη διαπίστωσα πως το κύμα της παγκοσμιοποίησης μας έχει αφήσει ακυβέρνητα θηράματα στις ορέξεις του εκάστοτε δυνατού ρυθμιστή. Ως αποτέλεσμα έχουμε καταφέρει να αποτύχουμε στο να αναπτύξουμε και να εξελίξουμε μια εθνική ταυτότητα δυναμική και άξια να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής.
Αυτό όμως το οποίο έχουμε αφομοιώσει ευλαβικά και με ακρίβεια είναι η Δυτική πολιτική ορθότητα· ή μάλλον, για να είμαι πιο ακριβής, μερικές από τις πολλές και λιγότερο αποτελεσματικές μορφές της. Ως εκ τούτου, συγκαλύπτουμε τη δειλία να υπερασπιστούμε την Ελλάδα πίσω από την πολιτικά ορθή έννοια της παγκόσμιας ειρήνης· κρύβουμε την ανικανότητα να αναλάβουμε τις προσωπικές μας ευθύνες πίσω από πολιτικά ορθές έννοιες όπως ο φεμινισμός, η ισότητα, και η ελευθερία· κρύβουμε την τεμπελιά μας πίσω από την πολιτικά ορθή έννοια της απεργίας· κρύβουμε την ανικανότητά μας να παρέμβουμε, να ενεργοποιηθούμε και να αλλάξουμε την πορεία ολέθρου που διαγράφεται πίσω από την κενή και άτοπη διαμαρτυρία μας, την αντιπολίτευσή μας, που έχουμε αναγάγει πλέον σε επιστήμη.
Και έτσι, δικαιωμένοι από την πολιτική ορθότητα, περήφανοι για τη διαμαρτυρία μας και ασφαλείς –έστω και προσωρινά– από τους ενδοψυχικούς και πραγματικούς εχθρούς μας, ασπαζόμαστε το νεοφιλελευθερισμό της Δύσης (αλλά όχι και την παραγωγικότητα ή δημιουργικότητά της) και μαζευόμαστε τα βραδιά τραγουδώντας άσματα μιας άλλης εποχής.
Βασίλης Αντωνάς
Εφημερίδα Κηφισιά 2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου