Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Αν εκ Πλήρωσης Εγγύτης, εξ’ Έκνομής Ηδονής

Ο άνθρωπος καθρεφτίζει τη φύση: Τα μαγνητικά πεδία μας υποδεικνύουν πόσο δύσκολο είναι να μείνουν χώρια στοιχεία φτιαγμένα για να είναι μαζί• οι σεισμοί μας υπενθυμίζουν πως κάποτε είναι καιρός για ανακατατάξεις• η βαρύτητα φροντίζει να μένουν –τα βασικά τουλάχιστον- στη θέση τους• τα ηφαίστεια μας ενημερώνουν πως δε χρειάζεται να βλέπουμε τις τεκτονικές πλάκες για να βιώσουμε τις αποφάσεις τους. Και ούτω καθεξής.

Υπάρχουν όμως και λιγότερο δραματικά φαινόμενα, εξίσου αναπόφευκτα μεν πολύ πιο σταθερά δε. Ένα από αυτά, είναι η εναλλαγή της μέρας με τη νύχτα. Υπεύθυνος για αυτή την σταθερή αλλαγή, είναι ο Ήλιος. Για την ακρίβεια, η σχέση που έχει αναπτύξει με τη Γη μας ο Ήλιος, η οποία εξασφαλίζει και κάποια άλλα πλεονεκτήματα.

Όλοι γνωρίζουμε πως ο πλανήτης μας εξαρτάται απόλυτα από τον Ήλιο. Σχεδόν όλη μας η ενέργεια εξασφαλίζεται μέσω αυτής της σχέσης. Είναι μία όμορφη, σταθερή σχέση, ζεστή και παρόλο που εγκυμονεί κάποιους κινδύνους, κυρίως λόγω της δικής μας απρόσεκτης διαχείρισης, νομίζω όλοι θα συμφωνούσαμε πως ένας –μεταφορικός- ήλιος στης ζωή μας, είναι πάντα ευπρόσδεκτος, τουλάχιστον όσο ευπρόσδεκτη είναι και μία βόλτα στη λιακάδα.

Με τη δύση του Ήλιου, τις περισσότερες φορές κάνει την εμφάνιση του ένας δεύτερος «εραστής» του πλανήτη μας: Η σελήνη. Η Γη μας χρειάζεται πολύ λιγότερο τη Σελήνη υποθέτω. Πολλοί θα μπορούσαν να πουν, πως η βασική της αρμοδιότητα είναι να ρυθμίζει τις….παλίρροιες. Μερικοί θα ισχυριζόντουσαν πως μπορεί και να μας οδηγήσει στη τρέλα (σεληνιασμός), αυτό όμως δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο. Το σίγουρο είναι πως η παρουσία της είναι λιγότερο λαμπερή και υπό το αχνό, κιτρινωπό συνήθως φώς της, συμβαίνουν πολύ διαφορετικά πράγματα από ότι κατά τη διάρκεια της μέρας. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του φεγγαριού, είναι πως η τύχη τα έφερε έτσι, ώστε να βλέπουμε πάντα την ίδια πλευρά του (εξού και «η σκοτεινή πλευρά της σελήνης»). Για έναν χαρακτήρα που εμφανίζεται μόνο στα σκοτάδια, αυτό αποτελεί υπόδειγμα σταθερότητας αλλά όχι ακεραιότητας, μια και πανσέληνο έχουμε μόνο μια φορά το μήνα.

Μερικές φορές, η σελήνη, κατορθώνει και να μπει ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο, προκαλώντας τη γνωστή σε όλους μας έκλειψη, η οποία πολλές φορές είναι και ολική. Παρόλο που το φαινόμενο αυτό δε συμβαίνει πολύ συχνά (η τελευταία φορά ήταν το 2010 και πιό πριν το 1999, αν και μικρότερες εκλείψεις συμβαίνουν συχνότερα), εμπεριέχει ένα σημαντικό στοιχείο: Η σελήνη παρεμβάλλεται ανάμεσα στον ήλιο και τη γη, κατά τη διάρκεια της ημέρας, προκαλώντας έκλειψη ηλίου (δηλαδή την απουσία ή και εγκατάλειψη του παντοδύναμου άστρου) εν μέσω της κυριαρχίας του.

Η διαφορά μεγέθους μεταξύ του Ήλιου και της Σελήνης, κάνει αυτή τη μάχη να φαντάζει ως επανάληψη αυτού που διαδραματίστηκε μεταξύ του Δαβίδ και του Γολιάθ. Ένας από τους –πολλούς- λόγους που αυτό συμβαίνει, ο οποίος όμως για εμένα είναι αλληγορικά ο πιο σημαντικός, είναι η απόσταση: Ο Ήλιος, παρόλη τη δύναμη τη μεγαλοπρέπεια και τα οφέλη που προσφέρει στη γη μας, δε θα καταφέρει να έρθει ποτέ τόσο κοντά όσο οι δύο νυχτόβιοι εραστές. Ως εκ τούτου, η εγγύτητα της Γης με το Φεγγάρι, είναι προϋπόθεση για την επισκίαση του ογκώδους μεν μακρινού δε Ήλιου. Και ως εκ τούτου η συμμετοχή της για την ολοκλήρωση της έκλειψης, ουσιαστική και εκούσια.

Με μαθηματική ακρίβεια, είναι βέβαια πως οι εκλείψεις θα συνεχιστούν. Και τότε το καλύτερο που έχετε να κάνετε, είναι να βρεθείτε κάπου αναπαυτικά για να απολαύσετε το θέαμα• ιδανικά, καθισμένοι πάνω σε βρεγμένη Γη την ώρα που απολαμβάνει φιλήδονα, ανυπόμονα, αχόρταγα και πιθανώς ενοχικά το σκοτεινό, ολοκληρωτικό χάδι του εισβολέα που αφήνει και θα αφήνει πιο κοντά από όλους τους άλλους• και το οποίο ποτέ δεν κρατάει –και δεν «κρατάει»- αρκετά.



Η εκπλήρωσις της έκνομής των ηδονής

έγινεν. Απ' το στρώμα σηκωθήκαν,

και βιαστικά ντύνονται χωρίς να μιλούν.

Βγαίνουνε χωριστά, κρυφά απ' το σπίτι• και καθώς

βαδίζουνε κάπως ανήσυχα στον δρόμο, μοιάζει

σαν να υποψιάζονται που κάτι επάνω των προδίδει

σε τι είδους κλίνην έπεσαν προ ολίγου.

Πλην του τεχνίτου πώς εκέρδισε η ζωή.

Αύριο, μεθαύριο, ή μετά χρόνια θα γραφούν

οι στίχ' οι δυνατοί που εδώ ήταν η αρχή των.

(Καβάφης 1919-1933,  Η Αρχή των, Vol.1: 144)

Painting by: Paul Gauguin

Β.Α.

Δεν υπάρχουν σχόλια: