*Από αρχαιοτάτων χρόνων, ο άνθρωπος έχει επιχειρήσει να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει προς όφελός του το περιεχόμενο των ονείρων του. Στο δυτικό κόσμο, το πρώτο σχετικό εγχειρίδιο (που αποτελείται από πέντε τόμους), γράφτηκε από τον Έλληνα στοχαστή Αρτεμίδωρο –ο οποίος είχε επίσης προσπαθήσει να προειδοποιήσει τον Ιούλιο Καίσαρα για το σχέδιο δολοφονίας του από τον Βρούτο.- Παλιότερα ακόμα, ο Όμηρος έκανε πολύ συχνές αναφορές σε όνειρα και ερμηνείες που σημάδεψαν την πορεία των ηρώων της εποχής. Επίσης η Βίβλος και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι αποδέχονται τα όνειρα ως σημαδιακά μυνήματα.
Από τότε πολλά έχουν γραφτεί και οι θεωρίες εμπλουτίστηκαν ακόμα περισσότερο με τις ιδέες γνωστών ψυχολόγων όπως ο Φρόιντ και ο Γιουνγκ αλλά και με πιο λαογραφικές προσπάθειες όπως οι ονειροκρίτες. Ο μεν Φρόιντ απέδωσε σημασία στην έκφραση της σεξουαλικότητας και των καταπιεσμένων επιθυμιών, ο δε Γιουνγκ υπογράμμισε τη σημασία της εξατομίκευσης του κάθε ονείρου σε σχέση με αυτόν που το είδε (όπως και ο Αρτεμίδωρος).
Ως ψυχοθεραπευτής, μου δίνεται συχνά η ευκαιρία να δουλέψω με ασθενείς, οι οποίοι γενναιόδωρα μοιράζονται μαζί μου τα μυνήματα του υποσυνείδητού τους. Η κλινική εμπειρία μου και η μέχρι τώρα ενασχόλησή μου με αυτό το φαινόμενο, με κάνουν να πιστεύω με αρκετή βεβαιότητα, πως ο συμβολισμός των ονείρων αποκλείεται να είναι ενιαίος για όλους, κάτι το οποίο κατά την άποψή μου καθιστά τους παραδοσιακούς ονειροκρίτες αρκετά ανακριβείς. Με τον ίδιο τρόπο που αποκλείεται να υπάρχουν τόσοι τύποι ανθρώπων όσα και ζώδια (12 νομίζω), έτσι αποκλείω και το να σημαίνουν όλα τα όνειρα το ίδιο για όλους. Για παράδειγμα, η σημασία που θα έχει για έμενα το να δω ένα άλογο από το οποίο ίσως να έπεσα όταν ήμουν 10, αποκλείεται να είναι η ίδια με τη σημασία που θα έχει το να δει ένα άλογο ένας επαγγελματίας ιππέας (που ζει από αυτό). Για αυτό καλό θα είναι πριν προσπαθήσουμε να δώσουμε πάγιες ερμηνείες περί του συμβολισμού των ονείρων, να έχουμε τουλάχιστον μία ιδέα για το τί σημαίνουν αυτά τα σύμβολα και σε συνειδητό, πραγματικό επίπεδο για αυτόν που τα βλέπει.
Από τότε πολλά έχουν γραφτεί και οι θεωρίες εμπλουτίστηκαν ακόμα περισσότερο με τις ιδέες γνωστών ψυχολόγων όπως ο Φρόιντ και ο Γιουνγκ αλλά και με πιο λαογραφικές προσπάθειες όπως οι ονειροκρίτες. Ο μεν Φρόιντ απέδωσε σημασία στην έκφραση της σεξουαλικότητας και των καταπιεσμένων επιθυμιών, ο δε Γιουνγκ υπογράμμισε τη σημασία της εξατομίκευσης του κάθε ονείρου σε σχέση με αυτόν που το είδε (όπως και ο Αρτεμίδωρος).
Ως ψυχοθεραπευτής, μου δίνεται συχνά η ευκαιρία να δουλέψω με ασθενείς, οι οποίοι γενναιόδωρα μοιράζονται μαζί μου τα μυνήματα του υποσυνείδητού τους. Η κλινική εμπειρία μου και η μέχρι τώρα ενασχόλησή μου με αυτό το φαινόμενο, με κάνουν να πιστεύω με αρκετή βεβαιότητα, πως ο συμβολισμός των ονείρων αποκλείεται να είναι ενιαίος για όλους, κάτι το οποίο κατά την άποψή μου καθιστά τους παραδοσιακούς ονειροκρίτες αρκετά ανακριβείς. Με τον ίδιο τρόπο που αποκλείεται να υπάρχουν τόσοι τύποι ανθρώπων όσα και ζώδια (12 νομίζω), έτσι αποκλείω και το να σημαίνουν όλα τα όνειρα το ίδιο για όλους. Για παράδειγμα, η σημασία που θα έχει για έμενα το να δω ένα άλογο από το οποίο ίσως να έπεσα όταν ήμουν 10, αποκλείεται να είναι η ίδια με τη σημασία που θα έχει το να δει ένα άλογο ένας επαγγελματίας ιππέας (που ζει από αυτό). Για αυτό καλό θα είναι πριν προσπαθήσουμε να δώσουμε πάγιες ερμηνείες περί του συμβολισμού των ονείρων, να έχουμε τουλάχιστον μία ιδέα για το τί σημαίνουν αυτά τα σύμβολα και σε συνειδητό, πραγματικό επίπεδο για αυτόν που τα βλέπει.
Βασίλης Αντωνάς
(*Φωτογραφία: Maid of the Mist-Ευγενική παραχώρηση της Μυρτώς Λαζοπούλου)
